Nimûneyê Kirmanckî

 Kurmanckî
 


Kurm. | Kirm. | Tr | |
DO-DO1

Arêkerdox : Aydin Bingöl


No kayê domanan bi grubêde 4 piyayan ra zêde hetanî des-desûdi pîyayan êno kaykerdene.
No kayî de domanî mîyandê xo de benê di grubî. Di domanî benê hete û her yew xo rê hevala çînenowe.
Kayê do-do ê laca no, labelê gegane çênekî kî nê kayî kaykenê.

Acetî nê kayî, di kemerî, wushîre-çûye û zel ê.
Kemerî; Di Kemerê çarkoshe yê. Verinîye û berziya her yewî qederê vîst-hîris santimî ya. Ke berziya dîna sey yewbînî bo rind beno. Gereke wertê nê di kemera goranê dergiya zelî yakerde bo.
Wushîr-Çûye; Darikêde qederê metroyî derg o û qasê qalindîya di bêçkânê destî kî qalind o. Bi dara mazî an jî vîyale ra eno virashtene. Her kaykerdox shîkîno wayîrê yew wushîrê bo. Labelê kaykerdoxî pêro pîya kî shîkînê yew wushîrê bixebetnê. Bi wushîrî domanî zelî erzenê yan kî danê zelî ro.
Zel: Darikêde qederê çewres santimî yo û qasê qalindîya di beçikanê destî qalind o. No darik seba eshtene êno xebetnayene.

Cayê kayî gereke rashte bo. Yew noxtayê kayî esto. Cayê dest ci kerdishê kayî yo, ke gereke bêro kifshe kerdene û her di kemerî uca bêrê ronayene.

Kaykerdena kayî;
Miyandê di gruban ra yew grube ya bi zeriya xo, ya kî bi mordene bena pîre. Di kemerî tê lewe de ênê ronayene. Zel nîno nê di kemera ser. Embazê gruba ke dest bi kayî kena pêyê kemera de benê kom. Gruba ke bîya pîre kî meydanê kayî de “ qasê menzîlê eshtena zeli” benê vila. û kay dest keno ci. Domanê ke pê kemera de bîyê kom, kunê dora zelî eshtene. Domano ke dore de ro wushîrê xo keno binê zel ra û zelî erzeno. Ke gruba pîre ra yew kes nê zelî hewa ra pê guret, domano ke, zelî eshto vêsheno. Yan kî, zel hewa de nêyame pêguretene, domano ke zelî eshto wushîrê xo kemeran ser ra nano ro. Yew miyandê gruba pîre ra zelî erzeno ke bido wushîrî ro. Ke zelî da wushîrî ro domano ke zelî eshto vêsheno. Dore êna domanê bînî “ ke pêro domanî bi no qeyde vêshayî a grube bena pîre”. Gruba bîne dest kena kaykerdene. Eger ke domanî bi nê di qeydeyan nêveshayî. Her doman hîrê dolimî bi wushîra xo dano kobeyê zelî ro zelî fîno be hewa û waxto ke zel hona hewa de ro dano zelî ro, zelî erzeno durî. Îta de muhîmîye awa ke zel berziyo durî. Ke gruba pîre ra yew kes nê zelî hewa ra pê guret, na eshtene bena puç, dora eshtena bîne oncîya wica de dest kena ci. Bi no qeyde her yewê grube hîre dolimî dano zelî ro.
Waxto ke zelî eshtene qedîye, domanê gruba pîre yew bi yew zelî cênê destê xo û dest kenê ci bê nefes guretene û tê dima bi vengêde berz vanê do-do-do-do...an jî zuu-zuu-zuu... Ke pêro domanî no vengdayîsh qedêna û domanî reshtî kemeran, nafa kî guruba bîne bena pîre.
No kay bi no qeyde dom keno, hetanî ke domanî biwazê kay bikerê.

1- Tayî cayan de nê kayî ra vanê zû yan kî tellur.
Serinc: Çand versiyonê bînî yê nê kayî estê.